Coraz trudniej o dobrego pracownika. Coraz dłuższe rekrutacje. A gdyby tak… zatrudnić kogoś, kto jest pracowity, doświadczony, solidnie wykształcony, dynamiczny, odpowiedzialny i lojalny wobec pracodawcy? Zna języki obce, umie pracować w zespole i wykazuje empatię oraz stresuje się znacznie mniej niż inni… To portret statystycznego Silversa, czyli osoby 50+ lub starszej, która nie chce przejść na emeryturę — woli pozostać aktywna zawodowo. 

Nazywani również pokoleniem przełomu, już niemłodzi, ale jeszcze nie seniorzy, urodzeni w latach 1966-1975 Silversi są dyspozycyjni i elastyczni, gdyż na ogół mają już odchowane lub dorosłe dzieci. W Polsce doświadczeniem pokoleniowym tej generacji był upadek PRL-u i przemiany ustrojowe, a więc konieczność radzenia sobie w zmiennej i nieprzewidywalnej rzeczywistości. Zaowocowało to umiejętnością przystosowywania się. Większość osób ją ma. Często są zaradne, dobrze zorganizowane, a także przyzwyczajone do tego, że wiele rzeczy muszą robić na własną rękę. Cenią wolność i odpowiedzialność, są dobrymi menedżerami i specjalistami[1]. Żywią przekonanie, że powierzone im obowiązki powinny być wykonane rzetelnie i terminowo. Doceniają pracę. Dla tych, którzy realizują się w niej po przekroczeniu wieku emerytalnego, nie jest ona koniecznością, ale wartością samą w sobie.[2]

Talenty z pokolenia 50+? Jak najbardziej!

Lista atutów generacji Silver jest dłuższa. Dlaczego więc rynek pracy tak często jej nie docenia? W obliczu coraz większych niedoborów kadrowych i kłopotów z pozyskaniem talentów o określonych kompetencjach (nawet w 72% firm[3]) oraz nadciągającego niżu demograficznego, pracodawcy coraz częściej będą sięgać po ludzi z tego pokolenia. Z badań[4] wynika, że 82% ankietowanych pracowników współpracowało z Silversami i 87% wspomina tę współpracę dobrze, a 47% – bardzo dobrze.

GUS podaje, że obecnie co czwarta osoba w wieku produkcyjnym przekroczyła 50. rok życia, a do 2030 roku może stanowić nawet jedną trzecią osób aktywnych zawodowo. Warto, aby pracodawcy zatrudniali Silversów nie z przymusu, tylko… z chęcią. Wbrew powszechnemu przekonaniu, że nie są oni oswojeni z mediami cyfrowym, ale przywiązani do tradycyjnych sposobów komunikacji. Wbrew wyobrażeniom o wysokiej absencji z powodu kłopotów ze zdrowiem osób po pięćdziesiątce. Bo, jak się okazuje, to tylko stereotypy. 

Jak generacja starsza niż Google radzi sobie z technologiami cyfrowymi?  

Dla tych, którzy wątpią, dobra wiadomość — Silversi radzą sobie z technologiami zaskakująco sprawnie. Aż 77% badanych osób 50+ korzysta z mediów społecznościowych. 82% regularnie robi zakupy online, nawet kilka razy w miesiącu. 2/3 używa bankowych aplikacji mobilnych[5]. Przyczyniła się do tego pandemia. Od marca do września 2020 r. odsetek osób 50+ korzystających z Internetu (co najmniej raz w tygodniu) wzrósł z 55% do 62% i przekroczył wzrost wynikający z wieloletniego trendu[6]. Pracodawcy nie powinni się więc obawiać, że Silversi będą gorzej funkcjonować w cyfrowym środowisku pracy. Na ich korzyść przemawia to, że w ciągu swojego życia zawodowego, które zaczynali, gdy Internet „raczkował” i nie był powszechnie dostępny, musieli stale uczyć się nowych technologii i sposobów komunikacji, wciąż się do nich dostosowywać.

Czy osoby powyżej 50 r.ż. częściej korzystają ze zwolnień lekarskich? 

Bynajmniej. To również stereotypowe myślenie. Według danych ZUS[7] najwięcej dni absencji z tytułu choroby własnej odnotowuje się u osób z grupy wiekowej od 30 do 39 lat. Na 2. miejscu plasują się pracownicy w wieku 40-49 lat. Silversi zajmują dopiero 3. miejsce. W 2022 r. i 2023 było tak samo: w ostatnim roku również najdłużej przebywały na zwolnieniu osoby w wieku 30–39 lat: 26,9 dni, następnie ludzie w wieku 40-49 lat: 23,6% i na 3. pozycji – 50+ (21,7%).

Ludzie po 50. r.ż. dobrze lub bardzo dobrze oceniają swój stan zdrowia (56%). Są zdrowsi psychicznie od przeciętnego Polaka (75% vs 66%). 1/3 pokolenia Silver ćwiczy w miarę regularnie. 32% minimum jedną godzinę tygodniowo lub więcej. Starsze osoby lepiej o siebie dbają, znają już swoje organizmy, mają większą świadomość, jak zdrowo żyć. Właściwie się odżywiają: odsetek większy niż w całej populacji Polaków sprawdza skład produktów spożywczych, stara się, by posiłki zawierały dużo witamin, ogranicza mięso, a za swój jadłospis opiera na świeżych owocach i warzywach. Osoby 50+ funkcjonują obecnie lepiej niż ludzie w tym samym wieku trzy dekady temu[8].

Można pokusić się o stwierdzenie, że obawy pracodawców o zwiększoną absencję Silversów i co za tym idzie – wyższe koszty zatrudnienia – niekoniecznie mają odzwierciedlenie w rzeczywistości. Poza tym koszty pracodawcy związane z chorobą pracownika w wieku 50+ zostały obniżone: liczbę dni nieobecności, za które pracodawca zobowiązany jest do wypłaty wynagrodzenia zmniejszono z 33 do 14[9].

Silversi? A może pokolenie Power? 

Według danych Eurostatu współczynnik aktywności zawodowej osób w wieku 55-64 wynosi w Europie 64%. W Islandii, Szwecji i Estonii jest najwyższy (odpowiednio 81%, 78% i 75%). Nasi bezpośredni sąsiedzi również mogą się nim pochwalić – Czechy: 74%, Niemcy: 74,6%, Litwa: 69,1, Słowacja: 66,6. My pozostajemy w tyle: 58%[10].

Tymczasem odsetek osób w wieku 50+ osiągnie niedługo w Polsce 40%, więc każdy pracodawca będzie korzystać z ich potencjału. Jest on nie do przecenienia. Wystarczy wymienić umiejętność budowania i podtrzymywania relacji, odporność na niestandardowe wydarzenia w organizacji, racjonalne reagowanie na stres i efektywne zarządzanie ewentualnym kryzysem. A także widzenie „szerszego obrazu”, perspektywy, dostrzeganie konsekwencji danego działania oraz zależności między nim a zaistniałym efektem, wyciąganie trafnych wniosków. To wszystko właśnie Silversi mogą wznieść w organizacji na wyższy poziom. Obecność dojrzałych pracowników pozwala zachować pamięć instytucjonalną i daje strategiczne korzyści: pełniej odzwierciedla obraz społeczeństwa, dzięki czemu można trafniej odpowiadać na potrzeby różnych wiekowo klientów. Natomiast zatrudnianie pracowników po 50 r.ż. zmniejsza koszty rekrutacji, ponieważ wmiarę upływu lat ludzie coraz rzadziej zmieniają pracę – ryzyko rotacji spada. 

Jak rozgryźć Silversów?

Przed organizacjami stoi ogromne wyzwanie, które w pojedynczych branżach można już zauważyć: wkrótce trzeba będzie zapełniać luki kompetencyjne, zatrudniając pokolenie 50+. Jak to robić dobrze? Czym się kierować?

Warto już dziś, zanim demografia wymusi zmiany, zastanowić się, jak osoby 50+ są postrzegane i traktowane: jako pracownicy i kandydaci do pracy.  Warto także pożegnać stereotypowe postrzeganie tego pokolenia i znaleźć do niego „klucz”. Pomoże w tym e-book: Czy pokolenie Silversów zrewolucjonizuje rynek pracy? I odpowiedzi na pytania, które nurtują lub za chwilę będą nurtować każdego HR-owca, m.in.:

• Na czym polega wyjątkowość Silversów?
• Czy czeka nas „silver tsunami” i co przyniesie?
• Jak korzystać z tych zasobów?
• Co jest ważne dla Silversów w relacji pracownik – pracodawca?
• Jak motywować pracowników 50+ w dzisiejszych czasach?
• Jak skutecznie zarządzać zespołami wielopokoleniowymi?

Dowiedz się tego wszystkiego. Pobierz e-book.

[1] Pokolenie X na rynku pracy w IT. Mocne strony mogą zaskoczyć – Blog IT-Leaders
[2]  Badanie Minds&Roses na zlecenie OLX Praca”, Dlaczego warto zatrudniać osoby 50+? – Zawód po 50-tce (wp.pl)
[3] Raport ManpowerGroup, Niedobór Talentów 2023.
[4]  Badania Minds&Roses na zlecenie OLX Praca, 2023, cyt, za: Dlaczego warto zatrudniać osoby 50+? – Zawód po 50-tce (wp.pl)
[5] SilversTech Navigators Research — preferencje i zachowania pokolenia silver w używaniu aplikacji mobilnych – Life – Forbes.pl
[6] Power of Silver Generation, Riniger Axel Springer maj 2022.
[7] Raport ZUS, 2021 r. Raport o absencji chorobowej (zus.pl)
[8] Badania prowadzone na Wydziale Nauk o Sporcie i Zdrowiu oraz w Centrum Badawczym Gerontologii na Uniwersytecie w Jyväskylä w Finlandii.
[9] Obalamy mity na temat pracowników 50+ – Artykul-pracodawca – ZL (zielonalinia.gov.pl)
[10] Statistics | Eurostat (europa.eu), dane na 2023 r.