W trakcie pandemii, gdy wszyscy byli skupieni na obserwowaniu i reagowaniu na aktualną sytuację epidemiczną, najmocniej zaniedbano potrzebę doceniania, która z kolei pozwala utrzymać relację i zacieśniać więzy rozluźnione przez „social distancing”. Podczas home office pracownicy łączyli liczne obowiązki zawodowe z domowymi, a izolacja niekorzystnie wpływała na poziom zaangażowania. Z kolei ci, którzy nie mieli możliwości pracy zdalnej, codziennie narażali swoje zdrowie, a więc byli bardziej podatni na stresory. Podziękowanie od pracodawcy stało się szczególnie ważne także dla osób z pokolenia Z, których jednym z ważniejszych motywatorów jest bycie widoczną jednostką w organizacji. Dlatego kolejny webinar z cyklu HR on air dotyczył słowa dziękuję oraz jego znaczenia w środowisku zawodowym.
Gośćmi spotkania byli:
- profesor Jerzy Bralczyk, językoznawca, specjalista w zakresie języka mediów, polityki i reklamy
- dr hab. Piotr Olaf Żylicz, polski psycholog, specjalista w zakresie psychologii moralności i psychologii biznesu, rektor Wyższej Szkoły Bankowej w Warszawie
Eksperci zastanawiali się nad rolą słowa dziękuję w społeczeństwie. I chociaż wyraz ten jest silnie zakorzeniony w języku polskim, to zapożyczono go z różnych dialektów niemieckich- pochodzi od odmiany czasownika denken. Co ważne, słowo to może zarówno oznaczać wdzięczność, dobre myśli i być wyrazem uczuć, jak również stanowić sposób na odmowę, na zobligowanie odbiorcy do wykonania prośby czy na przekazanie informacji o zakończeniu, na przykład współpracy. Wiedza o jego zastosowaniach w różnych kontekstach wpływa przede wszystkim na zrozumienie nadawcy oraz jego intencji. Jak więc używać słowa dziękuję w kontekście zawodowym, gdy pracodawcy zależy na docenieniu danej osoby?
Dziękuję w organizacji
Liczne badania potwierdzają rolę feedbacku w budowaniu kultury zaangażowania. I chociaż wielu liderów zna zasady formułowania i przekazywania konstruktywnej informacji zwrotnej, panuje wśród nich przekonanie, że pochwała spowoduje spadek motywacji w zespole. Jest to związane z niskim poziomem zaufania społecznego, widocznym szczególnie w Polsce.
Podczas webinaru HR on air eksperci zwrócili uwagę na znaczenie umiejętności przyjmowania komplementów. Jest ona uwarunkowana kulturowo. Na przykład w Polsce dominuje pesymizm i tendencja do minimalizowania własnej wartości, podczas gdy w Stanach Zjednoczonych edukacja skupiona jest na dostrzeganiu pozytywnych aspektów. Co ciekawe, brak umiejętności przyjmowania pochwały może również wynikać z niskiej samooceny. Pozytywny feedback potrafi więc powodować zawstydzenie, zaprzeczenie bądź negatywną reakcję. Pojawia się więc pytanie, w jaki sposób świadomość kulturowego uwarunkowania słowa dziękuję może wpłynąć na budowanie kultury doceniania w organizacji?
Przede wszystkim wiedza na temat jego zależności od pochodzenia oraz znajomość mechanizmów psychologicznych pomagają we wzmacnianiu relacji międzyludzkich. Za pomocą pochwały pracodawca nie tylko podkreśla wysiłek i zaangażowanie danego pracownika, ale również pokazuje mu, że jest ważną częścią zespołu. Warto jednak zwrócić uwagę, że nie każdy komplement jest pozytywnie odbierany w środowisku zawodowym. Ważne jest bowiem dostrzeganie kompetencji, a nie komplementowanie na przykład ubioru czy wyglądu zatrudnionej osoby.
Sposoby na dziękowanie pracownikom
W jaki sposób – biorąc pod uwagę powyższe aspekty – można przełożyć podziękowanie na motywację w zespołach? Pomocny może być model KISS (Keep It Simple, Stupid), który składa się z elementów, które warto zatrzymać, tych, które należy poprawić, oraz planu działania. W tej metodzie zachowana zostaje równowaga pomiędzy pozytywnymi i negatywnymi informacjami, a rozpoczęcie rozmowy od pochwały może ułatwić przyjęcie krytyki.
Należy jednak pamiętać o byciu szczerym i autentycznym. Podziękowanie powinno być kierowane do konkretnych osób oraz uwzględniać ich stopień zaangażowania w dany projekt. Systematyczne dziękowanie, bez dodatkowych czynników, może stracić swoje znaczenie oraz zostać odebrane jako próba manipulacji. Dlatego warto odpowiadać na aktualne potrzeby pracowników również poprzez konkretne działania, na przykład różnego rodzaju programy wellbeingowe czy dopasowaną ofertę benefitową.
Podsumowując, pandemia pokazała, jak ważne są relacje międzyludzkie i poczucie przynależności, ale również informacja zwrotna, której brakuje. I chociaż komunikacja odgrywa ogromną rolę, to samo słowo dziękuję nie wystarcza, aby pracownik czuł się częścią zespołu. Szczególnie przed świętami warto skupić się na poznaniu potrzeb pracowników i odpowiedzieć na ich oczekiwania. Wdrażanie kultury doceniania może bowiem następować nie tylko odgórnie, ale również oddolnie. Ważne są szczerość, autentyczność i otwartość na dialog.
Dostęp do rozmowy:
Zapraszamy do uczestnictwa w kolejnych webinarach z cyklu HR ON AIR: