Polski rynek pracy zmaga się z coraz większymi trudnościami w zatrudnianiu pracowników o odpowiednich kwalifikacjach, szczególnie w branżach technicznych, takich jak IT, inżynieria i produkcja. Te problemy wynikają z tzw. luki kompetencyjnej – zjawiska, w którym umiejętności i wiedza dostępnych na rynku pracowników nie odpowiadają aktualnym potrzebom pracodawców.
Odpowiedzią na te wyzwania może być model edukacji wdrożeniowej, który łączy teorię z praktyką zawodową, przygotowując studentów do realnych wymagań rynku pracy. Innowacyjne podejście uczelni wspiera skuteczną walkę z rosnącą luką kompetencyjną, pomagając lepiej dopasować umiejętności absolwentów do potrzeb pracodawców.
Z najnowszych badań rynku pracy, takich jak „Barometr zawodów 2024”, wynika, że Polska zmaga się z poważnym niedopasowaniem kompetencji do potrzeb pracodawców. W szczególności dotyczy to sektorów technicznych i innowacyjnych, gdzie brakuje wykwalifikowanej kadry. W odpowiedzi na te wyzwania, Coventry University Wrocław nie tylko proponuje model edukacji wdrożeniowej, ale również prowadzi badania i analizy, które pomagają w efektywnym projektowaniu programów edukacyjnych dostosowanych do potrzeb rynku pracy. W tym kontekście kluczowym dokumentem jest opublikowana przez uczelnię „Biała Księga”, która szczegółowo opisuje zasady i korzyści płynące z edukacji wdrożeniowej.
Rosnący problem na rynku pracy
Tradycyjne formy edukacji zawodowej nie nadążają za zmianami technologicznymi, a sektor edukacyjny zmaga się z brakiem elastyczności w dostosowywaniu programów nauczania do dynamicznych potrzeb rynku.
– Aż 72% pracodawców w Polsce ma trudności ze znalezieniem odpowiednio wykwalifikowanych pracowników, jak wynika z raportu «Niedobór talentów 2023» Manpower Group. W Coventry University Wrocław stawiamy na bliską współpracę z biznesem, co stanowi fundament naszej filozofii edukacyjnej. Wierzymy, że potrzebne są szersze działania systemowe, takie jak kompleksowy program edukacji wdrożeniowej. Tego typu inicjatywy nie tylko odpowiadają na aktualne potrzeby rynku pracy, ale także przygotowują przyszłe pokolenia specjalistów do wyzwań czwartej rewolucji przemysłowej – komentuje dr Jacek Lewandowski z Coventry University Wrocław.
Edukacja wdrożeniowa jako kluczowe rozwiązanie
Model edukacji wdrożeniowej, zaproponowany przez Coventry University Wrocław, to kompleksowe podejście, którego celem jest łączenie pracy z nauką. Zgodnie z „Białą Księgą”, która stanowi fundament dla opracowywanego modelu, kluczowe jest ścisłe zaangażowanie pracodawców w proces kształcenia. Dzięki temu programy te zakładają skuteczne łączenie teorii z praktyką, co umożliwia uczestnikom zdobywanie cennych doświadczeń zawodowych już podczas studiów. Kluczowym elementem systemu jest jego powiązanie z Zintegrowanym Systemem Kwalifikacji (ZSK), co pozwala na uzyskanie certyfikatów zawodowych oraz tytułów licencjackich lub inżynierskich.
Edukacja wdrożeniowa z założenia obejmuje kilka istotnych elementów, takich jak nowa formuła zatrudnienia – umowa o pracę na czas doskonalenia zawodowego – oraz łączenie pracy pod kierunkiem doświadczonych mentorów („mistrzów”) z nauką w instytucjach edukacyjnych współpracujących z pracodawcami. Uczestnicy programu mają możliwość zdobywania mikropoświadczeń za ukończenie poszczególnych modułów nauczania, co zapewnia im elastyczną ścieżkę rozwoju kwalifikacji.
System finansowania zakłada utworzenie Funduszu Edukacji Wdrożeniowej przez pracodawców, a ich wydatki mogą być odliczane od podatku, co dodatkowo zachęca do aktywnego uczestnictwa. Pracodawcy mają również wpływ na wybór instytucji kształcących oraz treści programów, co pozwala na lepsze dopasowanie umiejętności uczestników do rzeczywistych potrzeb rynku pracy. Edukacja wdrożeniowa opiera się na brytyjskim modelu Apprenticeship, który obejmuje wspomniane elementy i dlatego stanowi solidną podstawę do rozwinięcia tego typu programów w Polsce.
Korzyści dla pracodawców i pracowników
Pracodawcy biorący udział w programie mogą aktywnie kształtować treści programów nauczania, dostosowując je do swoich realnych potrzeb. Dzięki temu zyskują wykwalifikowaną kadrę, gotową do podjęcia pracy już w trakcie trwania programu. Doskonałym przykładem takiej współpracy jest program Chartered Manager Degree Apprenticeship (CMDA) realizowany w Wielkiej Brytanii przez Coventry University wspólnie z firmą Nestlé. Program ten łączy wiedzę akademicką z praktycznym doświadczeniem zawodowym, umożliwiając uczestnikom zdobycie tytułu licencjata w zarządzaniu oraz rozwój kluczowych kompetencji menedżerskich poprzez rotację między różnymi działami firmy.
Dla Nestlé program CMDA przynosi wymierne korzyści, umożliwiając kształcenie przyszłych liderów zgodnie z misją i wartościami firmy. Uczestnicy zdobywają nie tylko formalne kwalifikacje, ale także realne doświadczenie zawodowe, co zwiększa ich wartość na rynku pracy. Z kolei dla uczestników edukacja wdrożeniowa oznacza stabilność zatrudnienia, realną ścieżkę kariery oraz rozwój umiejętności cenionych w dobie czwartej rewolucji przemysłowej, takich jak cyfryzacja i automatyzacja.
Rola pracodawców w implementacji edukacji wdrożeniowej
Wprowadzenie edukacji wdrożeniowej w Polsce w dużej mierze zależy od aktywnego zaangażowania pracodawców. To właśnie firmy mają kluczową rolę w kształtowaniu programów edukacyjnych, które odpowiadają na rzeczywiste potrzeby rynku pracy, oraz w zapewnianiu możliwości praktycznej nauki pod okiem doświadczonych mentorów. Coventry University Wrocław zaprasza pracodawców oraz innych interesariuszy do współpracy, by wspólnie promować i rozwijać edukację wdrożeniową w Polsce. Tego typu inicjatywa może przynieść wymierne korzyści zarówno firmom, jak i przyszłym pracownikom, którzy zdobędą umiejętności dopasowane do dynamicznych zmian na rynku pracy.
– Widzimy ogromny potencjał w rozwoju edukacji wdrożeniowej, która łączy teorię z praktyką. W Coventry University Wrocław chcemy stworzyć solidną platformę współpracy z biznesem, aby skutecznie przygotować przyszłe pokolenia specjalistów do wyzwań nowoczesnej gospodarki – komentuje dr Jacek Lewandowski z Coventry University Wrocław.
Wnioski z Białej Księgi
Jak wynika z „Białej Księgi” opublikowanej przez Coventry University Wrocław, jednym z kluczowych elementów sukcesu edukacji wdrożeniowej jest zaangażowanie pracodawców. Programy typu apprenticeship są już z powodzeniem wdrażane w takich krajach jak Niemcy, Wielka Brytania czy Francja, a ich implementacja w Polsce mogłaby znacząco zwiększyć konkurencyjność gospodarki. Coventry University Wrocław ma na celu nie tylko promowanie tego modelu w Polsce, ale także jego szeroką implementację w sektorach o największym zapotrzebowaniu na specjalistów.
W „Białej Księdze” szczegółowo opisano model edukacji wdrożeniowej, który łączy naukę teoretyczną z praktyką zawodową. Kluczową rolę w tym systemie odgrywa współpraca pomiędzy pracodawcami a instytucjami edukacyjnymi, co pozwala uczestnikom zdobywać praktyczne umiejętności bezpośrednio od specjalistów, jednocześnie rozwijając swoją wiedzę akademicką. Innowacyjność tego systemu podkreśla także wprowadzenie mikropoświadczeń, które umożliwiają stopniowe potwierdzanie nabywanych kompetencji, co czyni program bardziej elastycznym i dostosowanym do potrzeb rynku pracy.
„Biała Księga” zwraca również uwagę na potrzebę stworzenia korzystnych mechanizmów finansowania, w tym ulg podatkowych, które mogą zachęcić firmy do inwestowania w edukację wdrożeniową. Wprowadzono m.in. pomysł utworzenia Funduszu Edukacji Wdrożeniowej, z którego środki pracodawcy mogliby odliczać od należnego podatku CIT do wysokości 0,5%. Dodatkowo, program przewiduje formułę zatrudnienia na czas doskonalenia zawodowego, która łączy pracę pod nadzorem mentorów z kształceniem teoretycznym, co tworzy kompleksowy i efektywny system edukacyjny.
Coventry University Wrocław stoi na czele innowacji w zakresie kształcenia zawodowego, promując edukację wdrożeniową jako kluczowe narzędzie w walce z niedopasowaniem kompetencyjnym na polskim rynku pracy. Współpraca między edukacją a biznesem może stać się katalizatorem pozytywnych zmian w polskiej gospodarce, jednocześnie otwierając nowe możliwości dla młodych pracowników i doświadczonych specjalistów.