W miarę jak sztuczna inteligencja przekształca miejsca pracy, organizacje stają przed krytycznym wyzwaniem, jakim jest integracja technologii AI w sposób etyczny, przejrzysty i skoncentrowany na człowieku. To moment, w którym właściciele firm, managerowie zespołów, a także działy zarządzania zasobami ludzkimi musza dołożyć wszelkich starań, aby systemy AI nie tylko generowały wartość biznesową, ale także spełniały najwyższe standardy zaufania i uczciwości.

Sztuczna inteligencja pojawia się wszędzie – w pracy, w naszym życiu osobistym i w systemach kształtujących funkcjonowanie całego społeczeństwa. W miarę jak jej eksploracja zaczyna iść w parze z coraz bardziej znormalizowanym wykorzystaniem dużych modeli językowych i automatyzacji, łatwo pominąć kluczowy krok: ocenę naszej gotowości na sztuczną inteligencję. Przedsiębiorstwa muszą zdefiniować, czym dla nich jest owa gotowość oraz zbudować etyczne ramy oraz zaufanie zespołów, a także przygotować infrastrukturę i zarządzanie do wdrożenia najnowszych rozwiązań sztucznej inteligencji.

Definicja etycznej sztucznej inteligencji

Etyka w kontekście sztucznej inteligencji to nie tylko zestaw wytycznych. Warto wyróżnić ją jako podstawową zasadę, która wpływa na każdy aspekt rozwoju sztucznej inteligencji w firmie. Etyczność sztucznej inteligencji możemy zdefiniować za pomocą czterech zasad przewodnich:

1. Przede wszystkim ludzie: priorytetowo traktujemy potencjał ludzki, zapewniając, że sztuczna inteligencja służy zwiększeniu jego potencjału, a nie jego zastąpieniu.

2. Wywieranie pozytywnego wpływu: nasze rozwiązania AI mają na celu pozytywny wkład w społeczeństwo, dostosowując możliwości do talentów i wspierając integrację.

3. Promowanie odpowiedzialności: zapewniamy jasne wyjaśnienia dotyczące działania naszych systemów sztucznej inteligencji, umożliwiając interesariuszom zrozumienie i zaufanie do ich wyników.

4. Ochrona danych i prywatności: staramy się eliminować uprzedzenia i zapewniamy, że nasze systemy AI są zgodne ze wszystkimi odpowiednimi przepisami i regulacjami. Przestrzegamy rygorystycznych standardów prywatności danych, zapewniając, że wrażliwe informacje są przetwarzane z najwyższą starannością.

Warto, aby w organizacji podejmującej się wdrożenia AI kwestie etyczne były wplecione w każdą fazę rozwoju produktów opartych na sztucznej inteligencji, od definicji standardów etycznych na etapie projektowania, po ich kontrolę w trakcie wdrożenia. Dodatkowo pomocna będzie przejrzysta komunikacja – zapewni ona wszystkim interesariuszom jasne informacje na temat systemów AI, w tym wykorzystania danych i procesów decyzyjnych. To zwiększa zaufanie i buduje poczucie odpowiedzialności. Takie podejście gwarantuje, że względy etyczne nie są refleksją po fakcie, ale integralną częścią projektowania systemów AI.

Budowanie zaufania poprzez przejrzystość i współpracę

Zaufanie ma fundamentalne znaczenie dla pomyślnego wdrożenia technologii AI. Badanie „Closing the AI Trust Gap”, przeprowadzone przez FT Longitude na zlecenie Workday, wskazało na znaczną lukę w zaufaniu do sztucznej inteligencji, gdzie tylko 62% liderów biznesowych i 52% pracowników wyraziło zaufanie do odpowiedzialnego wykorzystania sztucznej inteligencji przez ich organizację. Podkreśla to potrzebę nadania przez firmy priorytetu przejrzystości i współpracy w ich inicjatywach AI.

Jak zatem temu zapobiec i co może wpłynąć na wzrost zaufania? Do ich osiągnięcia potrzebnych jest kilka, wspólnie działających aktywności. Przede wszystkim angażowanie interesariuszy, czyli włączenie pracowników w dyskusje na temat ich roli w trakcie i po wdrożeniu AI w organizacji. Kluczowa jest ciągła edukacja, np. oferowanie programów szkoleniowych w celu lepszego zrozumienia technologii i jej etycznych implikacji. Całości pomoże ustanowienie przejrzystego procesu: opracowywanie i komunikowanie zasad, które określają akceptowalne praktyki AI i zapewniają zgodność z wartościami organizacyjnymi. W atmosferze otwartości i współpracy łatwiej zbudować zaufanie, które jest niezbędne do płynnego przeprowadzenia technologicznej modernizacji w firmie.

Rola zarządzania w odpowiedzialnej sztucznej inteligencji

Skuteczne zarządzanie ma kluczowe znaczenie dla utrzymania etycznej integralności systemów AI, więc wymaga ono bardzo odpowiedzialnego podejścia. Popularnym rozwiązaniem jest powołanie specjalnej rady, która nadzoruje rozwój i wdrażanie zasad odpowiedzialnej AI, zapewniając, że są one zgodne z najlepszymi praktykami oraz wymogami regulacyjnymi. Taki zespół musi ściśle współpracować z siecią osób odpowiedzialnych za AI w całej organizacji. To podejście gwarantuje, że systemy sztucznej inteligencji będą opracowywane i wdrażane w sposób, który podtrzymuje nasze zobowiązanie do odpowiedzialności.

Przyszłość etycznej sztucznej inteligencji

Ponieważ technologie sztucznej inteligencji wciąż ewoluują, nasze podejście do etyki i zarządzania również musi ewoluować. Odpowiedzialność w tej kwestii polega również na ciągłym przeglądaniu i aktualizowaniu naszych praktyk w celu odzwierciedlenia pojawiających się trendów i zmian regulacyjnych. Dobrym przykładem jest agentowa sztuczna inteligencja – to dla rynku nowość, ale w kontekście kolejnych zmian na rynku pracy już nie jest wielkim zaskoczeniem. Widzieliśmy już duże zmiany technologiczne. To, co odróżnia te najnowsze od pozostałych, to tempo, stawka, a także ich bliskość do naszego życia osobistego i zawodowego. Te ostatnie sprawiają, że nadchodzące zmiany będą mocno nacechowane emocjonalnie, co należy uwzględnić w planowaniu rozwoju biznesu z pomocą AI i czym odpowiednie organy w firmie muszą się zaopiekować.

Agnieszka Frommholz

Senior Director Services w Workday

###

O firmie Workday Workday to wiodąca platforma dla przedsiębiorstw, która pomaga organizacjom zarządzać ich najważniejszymi zasobami – ludźmi i finansami. Została zbudowana z wykorzystaniem sztucznej inteligencji i pomaga klientom podnieść poziom pracowników, wesprzeć ich pracę oraz popchnąć biznes do przodu. Workday jest używany przez ponad 10 500 organizacji na całym świecie i w różnych branżach – od średnich firm po ponad 60%

firm z listy Fortune 500. Więcej informacji na temat Workday można znaleźć na stronie workday.com.