Zielona transformacja coraz bardziej wpływa na rynek pracy, stwarzając nowe perspektywy zatrudnienia i możliwości zawodowe – do 2030 roku liczba miejsc pracy w tym sektorze ma wzrosnąć aż o 300 tys. Mimo że Polska w obszarze zielonych inwestycji pozostaje w tyle za wieloma innymi unijnymi krajami, eksperci Gi Group Holding prognozują, że dynamiczny wzrost zapotrzebowania na pracowników z kompetencjami związanymi z zieloną transformacją obejmie wszystkie sektory gospodarki, które przestrzegają zasad zrównoważonego rozwoju.

Polska gospodarka przechodzi zmiany związane z zieloną transformacją. Inwestycje w odnawialne źródła energii, technologie ekologiczne i zrównoważony rozwój mają potencjał, by pozytywnie wpłynąć również na strukturę rynku pracy. Przemiany te sprzyjają rozwojowi nowoczesnych branż, takich jak instalacje OZE, elektromobilność czy zarządzanie środowiskowe, co może prowadzić do powstania nowych miejsc pracy oraz rozwoju innowacyjnych rozwiązań.

Polska w tyle za Europą

Pomimo rosnącego zainteresowania zielonymi technologiami Polska pozostaje w tyle za innymi krajami Europy. Szybkie wdrażanie innowacyjnych rozwiązań utrudniają wysokie koszty inwestycji, skomplikowane regulacje oraz niedostateczna infrastruktura.

– Polska wciąż jest w tyle w porównaniu z innymi krajami Europy. Jak wynika z raportu PwC „The Net Zero Future 50”, inwestycje w start-upy związane z zieloną transformacją w Polsce wyniosły w latach 2012-2021 tylko 4,6%, podczas gdy np. w niektórych krajach bałtyckich osiągnęły 74%. Jednak rosnące wymogi ESG i presja inwestorów zmuszają do poważniejszego podejścia do tematu. Przyspieszenie działań w tym zakresie jest niezbędne, co z pewnością wpłynie na kształt rynku pracy w nadchodzących latach – wyjaśnia Danuta Protasewicz, Regional Manager w Grafton Recruitment.

Zielone umiejętności w centrum uwagi

Wprowadzenie zielonych technologii wymaga nie tylko technicznego know-how. Kluczowe są również umiejętności w zakresie zarządzania projektami ekologicznymi oraz interpretacji i wdrażania regulacji prawnych. Specjaliści muszą sprawnie poruszać się wśród skomplikowanych przepisów dotyczących norm emisji i standardów efektywności energetycznej. Aktem prawnym, który obecnie istotnie wpływa na działalność firm, jest Dyrektywa o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (Corporate Sustainability Reporting Directive). Wprowadza ona obowiązek regularnego raportowania działań związanych z ochroną środowiska, społeczną odpowiedzialnością oraz ładem korporacyjnym.

– Kompetencje związane z transformacją, która zmierza do neutralności klimatycznej w 2050 roku, będą coraz częściej poszukiwane. Oprócz umiejętności technicznych, takich jak instalacja paneli fotowoltaicznych, projektowanie turbin wiatrowych czy rozwój rozwiązań związanych z elektromobilnością, rośnie znaczenie innych umiejętności, np. w zakresie przeprowadzania audytów energetycznych czy doradztwa prawnego związanego z normami ekologicznymi – dodaje Danuta Protasewicz.

Od pracowników oczekuje się coraz częściej kompetencji specjalistycznych w takich dziedzinach, jak ochrona środowiska, OZE, budownictwo ekologiczne i gospodarka odpadami. Oczekiwane jest rozumienie wyzwań związanych z ochroną zasobów naturalnych.

Transformacja rynku pracy w zielonej gospodarce

Zielona transformacja przekształca rynek pracy, tworząc nowe role i specjalizacje w energetyce opartej na odnawialnych źródłach, zeroemisyjnym transporcie i logistyce, utylizacji i ponownym wykorzystaniu odpadów czy produkcji bardziej ekologicznych opakowań. Kolejnym obszarem jest finansowanie zielonej transformacji, prowadzenie badań i edukacji w zakresie ochrony środowiska.

Rozwój zielonych technologii bezpośrednio przekłada się na wzrost liczby miejsc pracy. Według danych Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej w 2023 roku zatrudnienie w branży odnawialnych źródeł energii wyniosło 212 tys. osób, a prognozy wskazują, że do 2030 roku ta liczba wzrośnie o kolejne 300 tys. Liczba miejsc pracy zwiększy się m.in. w takich branżach, jak energetyka jądrowa i elektromobilność. Zielona technologia na dobre zagości także w takich obszarach, jak infrastruktura sieciowa, transport, spedycja, logistyka czy budownictwo. Potwierdzają to także dane raportu „Zielone kompetencje i miejsca pracy w Polsce w perspektywie 2030 roku” Konfederacji Lewiatan.

– Rosnąca rola zielonych technologii stawia także i przed menedżerami nowe wyzwania. Skuteczne wdrażanie innowacji ekologicznych wymaga nie tylko zrozumienia technologii, ale także umiejętności strategicznego planowania. Menedżerowie muszą zarządzać złożonymi projektami, koordynować pracę zespołów i zapewniać zgodność z przepisami, co jest kluczowe dla sukcesu zielonej transformacji w poszczególnych sektorach – wyjaśnia Joanna Kozarzewska, Partner, Head of Real Estate & Construction w Wyser Executive Search.

Wraz z rozwojem zielonych technologii rośnie zapotrzebowanie na zawody takie, jak technik ds. instalacji odnawialnych źródeł energii, operator maszyn w zakładach recyklingowych, inżynier napędów wodorowych. Specjalizacje, na które popyt będzie rósł w miarę postępów zielonej transformacji to m.in: projektanci elementów farm wiatrowych, montażyści instalacji fotowoltaicznych, specjaliści od rekultywacji terenów pokopalnianych, specjaliści ds. naprawy samochodów elektrycznych, pracownicy zajmujący się wymianą infrastruktury energetycznej. Już teraz coraz bardziej poszukiwani są audytorzy energetyczni,  specjaliści ds. zielonej certyfikacji oraz  doradcy ds. finansowania zielonej transformacji.

Zgodnie z prognozami w wyniku transformacji ekologicznej wzrosną wymagania dotyczące zielonych kompetencji wśród prawników, architektów, finansistów i innych zawodów, które tradycyjnie nie były postrzegane jako „zielone”​.

Pracodawcy zwracają coraz większą uwagę na proklimatyczne wartości

Wartości i postawy proklimatyczne stają się coraz ważniejsze zarówno dla pracodawców, jak i pracowników.

– Coraz częściej zdarza się, że to pracownicy inspirują pracodawców do wdrażania rozwiązań proklimatycznych. Są one również ważnym kryterium przy podejmowaniu decyzji o zatrudnieniu, szczególnie w przypadku młodego pokolenia – wyjaśnia Anna Wesołowska, dyrektor zarządzająca Gi Group Poland S.A.

Eksperci z Wyser potwierdzają te obserwacje, podkreślając, że proklimatyczne podejście firm ma coraz większe znaczenie.

– Wizerunek firmy, jej podejście do zrównoważonego rozwoju oraz realne działania na rzecz środowiska mogą być decydującymi czynnikami w procesie podejmowania decyzji o zatrudnieniu. Co więcej – grono osób, dla których te kwestie są ważne rośnie z roku na rok – dodaje Joanna Kozarzewska, Partner, Head of Real Estate & Construction w Wyser Executive Search.

Zielona transformacja – szkolnictwo

Na zwiększone zapotrzebowanie odpowiadają placówki edukacyjne, w tym uczelnie wyższe. Już teraz takie kierunki jak odnawialne źródła energii i gospodarka odpadami można studiować np. na Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie, a na Akademii Górniczo-Hutniczej zmiany klimatu. Politechnika Krakowska oferuje z kolei inżynierię czystego powietrza, a na Uniwersytecie Jagiellońskim znajdziemy zarządzanie zasobami przyrody.

Kierunki studiów dobrze łączyć z zarządzaniem czy komunikacją, w związku z wdrażaniem standardów środowiskowych, a także koniecznością raportowania.

***

Gi Group Holding

Gi Group Holding to międzynarodowa agencja pracy należąca do czołówki światowych liderów branży rozwiązań rekrutacyjnych. Jest obecna w 30 krajach – w Europie, Azji, Afryce i Amerykach. W Polsce działa od 2007 roku, zapewniając kompleksowe usługi doradztwa w obszarze HR, optymalizacji zatrudnienia oraz rekrutacji pracowników wszystkich szczebli w ramach marek: Gi Group (rekrutacja oraz zatrudnienie stałe i czasowe pracowników niższego szczebla, outsourcing), Grafton Recruitment (rekrutacja specjalistów oraz na stanowiska kierownicze), Wyser (rekrutacja managerów wyższego i średniego szczebla) oraz Thomas International (narzędzia psychometryczne wspierające rekrutację i rozwój).