Firma doradcza Qmatch Consulting we współpracy z agencją badawczą SW Research przygotowała „Ogólnopolskie badanie systemów premiowych 2025” w którym przeanalizowano, jak polscy pracownicy oceniają funkcjonujące systemy premiowe w ich firmach. Wyniki pokazują, że choć premie mają potencjał motywacyjny, to ich skuteczność często pozostawia wiele do życzenia. Aż 32% pracowników jest niezadowolonych z systemu premiowego w swojej firmie, a niemal co trzeci respondent uważa go za niesprawiedliwy.
Główne wnioski badania:
- Premia czy podwyżka? 66% pracowników wolałoby dostać podwyżkę wraz z możliwością premii niż wyłącznie wyższą pensję zasadniczą.
- Brak przejrzystości – 49% respondentów uważa, że zasady systemu premiowego w ich firmie są niejasne, co prowadzi do frustracji i braku zaufania.
- Sprawiedliwość pod znakiem zapytania – 33% pracowników uważa system premiowy w swojej firmie za niesprawiedliwy, a 36% badanych zauważyło przypadki niesłusznie przyznanych premii.
- Jawność wynagrodzeń i premii – 42% pracowników chciałoby większej transparentności w systemie premiowym, w tym w zakresie wysokości premii przyznawanych innym pracownikom.
- Subiektywne decyzje przełożonych – W wielu firmach premie są przyznawane uznaniowo – aż 29% firm stosuje premie uznaniowe, co prowadzi do poczucia braku kontroli nad własnym wynagrodzeniem.
- Wpływ na wynik firmy – 85% pracowników uważa, że system premiowy pozytywnie wpływa na wyniki firmy, jednak tylko 30% deklaruje, że system rzeczywiście ich motywuje.
Premie w praktyce – co nie działa?
Badanie wykazało, że najczęstszym problemem w systemach premiowych jest ich nieprzewidywalność. W wielu firmach premie zależą od subiektywnej oceny przełożonego, co budzi wątpliwości co do ich sprawiedliwości i obiektywności. Ponadto nie wszystkie premie są rzeczywiście powiązane z wynikami pracy, co sprawia, że pracownicy nie postrzegają ich jako skutecznego narzędzia motywacyjnego. Dodatkowo średnia wartość premii w polskich firmach wynosi 5-10% rocznego wynagrodzenia, co sugeruje, że w wielu organizacjach premie są jedynie niewielkim dodatkiem do pensji, a nie istotnym elementem wynagrodzenia.
Jak stworzyć skuteczny system premiowy?
Aby premie faktycznie motywowały pracowników, firmy powinny postawić na:
- Jasne zasady – 76% pracowników uważa, że przejrzystość systemu jest kluczowa.
- Możliwość samodzielnego wyliczenia premii – 71% respondentów podkreśla znaczenie przewidywalności wynagrodzenia.
- Oparcie premii na mierzalnych wskaźnikach, a nie subiektywnych ocenach przełożonego.
- Regularne rozmowy na temat wynagrodzeń i wyników – w wielu firmach temat premii jest tabu, a 42% pracowników przyznaje, że rozmowy na ten temat są rzadkie i niechętne.
– Pracownicy oczekują sprawiedliwego i przejrzystego systemu premiowego, który realnie wpływa na ich motywację. Nasze badanie pokazuje, że w wielu firmach premie wciąż są traktowane jako dodatek, a nie skuteczne narzędzie wynagradzania – podkreśla ekspert ds. wynagrodzeń Tomasz Nalewajk – Delivery Director w Qmatch Consulting.
Pełna wersja badania „Ogólnopolskie badanie systemów premiowych 2025” uwzględnia opinie 500 pracowników z różnych sektorów i poziomów organizacyjnych. Pełen raport dostępny jest na życzenie.
