Choć elastyczne formy pracy nie są nowym pomysłem, to ostatnie lata uzmysłowiły wielu osobom korzyści z nich wynikające. Początkowy przymus pracy zdalnej w obliczu pandemii, która zamknęła nas w domach, przerodził się w cenioną przez wiele osób możliwość wyboru takiej formy pracy. Potwierdza to badanie „Presja zmian a emocje i zdrowie psychiczne w środowisku pracy” zrealizowane przez Grupę ArteMis w ramach kampanii „Bliżej Siebie”, które wskazuje, że właśnie w elastyczności form pracy Pracownicy widzą formę wsparcia firmy w stosunku do ich zdrowia psychicznego.

Zależy nam na elastyczności

Badanie „Presja zmian a emocje i zdrowie psychiczne w środowisku pracy” pokazało, że osobom w środowisku pracy zależy na elastyczności i widzą w niej formę wsparcia firmy w stosunku do ich zdrowia psychicznego. Co trzeci badany (32%) oczekuje elastycznych godzin pracy, a co czwarty (26%) elastycznych form pracy, tzn. możliwości wyboru pracy zdalnej bądź hybrydowej (te formy wsparcia wskazywane są zarówno przez Pracowników, jak i Liderów).

Elastyczność organizacji codziennej pracy zyskuje na znaczeniu wśród osób, którym zależy na takim zarządzaniu czasem, aby swobodnie mogli łączyć role zawodowe i prywatne, jako partnerzy i rodzice.

Nasz stosunek do czasu i miejsca pełnienia obowiązków służbowych zmienił się znacząco od czasów pandemii, kiedy z dnia na dzień musieliśmy dostosować się do w pełni zdalnego trybu. Aktualnie elastyczne podejście do czasu oraz formy wykonywania pracy stało się już normą dla większości Pracowników, ale i dla kandydatów poszukujących nowych wyzwań zawodowych. Jest to na tyle istotny element zatrudnienia, że często jest czynnikiem determinującym decyzję o zmianie pracy. Z naszych badań wynika, że niemal co piąta osoba rozważyłaby zmianę pracy, gdyby w jej firmie zdecydowano się na w pełni stacjonarny model zatrudnienia. Dlatego zdecydowana większość Pracodawców oferuje przynajmniej hybrydowy tryb pracy dający możliwość wyboru. Coraz rzadziej natomiast oferowana jest praca w pełni zdalna, która z kolei jest jeszcze normą w branży IT – mówi Paulina Świątkiewicz, HR Business Partner w grupie portali pracy Rocketjobs.pl i Justjoin.it, Patrona kampanii „Bliżej Siebie”.

Warto mieć jednak na uwadze także niebezpieczeństwa, jakie niesie praca zdalna. Przede wszystkim mowa o zatarciu granic między pracą a życiem prywatnym.

Bardzo łatwo zgubić ten wyraźny podział, co przekłada się na pracę w większym wymiarze godzin, przepracowanie, stres. Praca w domu w wielu osobach budzi także niebezpieczne poczucie ciągłej dostępności, przez co stale o niej myślą. To wszystko z kolei może w konsekwencji prowadzić do wypalenia zawodowego. Zatem stawiając na elastyczne formy pracy, musimy też zadbać o taką kulturę organizacyjną, która aktywnie będzie wspierać równowagę między pracą i życiem osobistym, zachęcając Pracowników do odpoczynku i regeneracji, do dbania o swój dobrostan, a także uczyć zespół zarządzania czasem, radzenia sobie ze stresem, czy technik relaksacyjnych – mówi i Agata Swornowska-Kurto, Prezes Zarządu Grupy ArteMis, pomysłodawcy i organizatora kampanii „Bliżej Siebie”.

W ramach elastycznych form pracy cierpieć mogą także nasze relacje społeczne. Pracownicy mogą czuć się odizolowani i samotni. W tym kontekście istotne jest, że co piąty badany (19%) jako aktywne wsparcie zdrowia psychicznego zespołu wskazał regularne spotkania integracyjne.

Obecnie zauważalne są powroty do biur jako nakaz ze strony firmy. Takie nieuzasadnione blokowanie np. opcji hybrydowej może przysporzyć firmom nie lada problemu. Bo to ci Pracodawcy, którzy odważają się m.in. z zaufaniem podejść do realizacji tej potrzeby, są atrakcyjniejsi na rynku pracy i przyciągają najlepszych kandydatów, a dla Pracowników są miejscem, z którym ci wiążą długofalową współpracę – mówi Elżbieta Majewska-Drąg, Konsultantka HR, HR Biznes Partnerka, doradczyni kariery, job-coach, trenerka LinkedIn, rekruterka, head-hunterka, ekspertka kampanii „Bliżej Siebie”.

Co piaty badany (21%) wskazywał także na dostęp do konsultacji ze specjalistami w zakresie zdrowia psychicznego, takimi jak psycholog, psychoterapeuta, psychiatra jako oczekiwaną formę wsparcia (wskazało je 21% ogółu badanych, 22% Liderów i 20% Pracowników). To trzeci z kolei wskazany sposób wsparcia. W zeszłorocznym badaniu „Bliżej Siebie – zdrowie psychiczne i empatia w pracy” tego rodzaju świadczenia były pierwszym wyborem połowy Pracowników.

Upływ czasu wskazuje, że zmieniają się nasze priorytety i oczekiwania. Z drugiej strony musimy mieć świadomość, że zwłaszcza od czasów pandemii, wiele firm zapewnia różnego rodzaju wsparcie psychologiczne, czy to w ramach spotkań ze specjalistą, czy infolinii. Zatem mniejsza liczba wskazań niż w naszym zeszłorocznym badaniu może wskazywać na pewne zaspokojenie potrzeby, która wciąż uważana jest za ważną, jednak zaczynamy dostrzegać kwestie istotniejsze – mówi Agata Swornowska-Kurto, Prezes Zarządu Grupy ArteMis, pomysłodawcy i organizatora kampanii „Bliżej Siebie”.

Warto podkreślić, że zarówno Pracownicy, jak i Liderzy, biorący udział w badaniu byli zgodni co do preferowanych form wsparcia zdrowia psychicznego, jakie może zaoferować firma. Jedyna rozbieżność dotyczyła dostępu do aktywności sportowych, np. zajęć jogi, które częściej wskazywali Liderzy niż Pracownicy (15% ogółu, 20% Liderów, 13% Pracowników). Z kolei Pracownicy, częściej niż Liderzy wskazywali na wprowadzenie przejrzystych procedur antymobbingowych jako wsparcie w obszarze zdrowia psychicznego (15% ogółu, 12% Liderów, 16% Pracowników).

Choć owocowe wtorki lub czwartki stają się niekiedy obiektem żartów, to pozapłacowe benefity w rękach HR-owców i Pracodawców mogą naprawdę zdziałać cuda. Mądre wykorzystanie budżetów na różnorodne działania wspierające zdrowie psychiczne Pracowników jest z mojej perspektywy wciąż tematem trudnym. A to dlatego, że potrzeby Pracowników są przeróżne, a dynamiczna sytuacja na rynku wymusza ciągłą aktualizację oferowanych benefitów. Jednak trudne nie znaczy niemożliwe. Dobre badanie potrzeb zatrudnionych w zestawieniu z mnogością dostępnych narzędzi, również tych niskokosztowych, może realnie wpłynąć na zdrowie Pracowników, a także zachęcić kandydatów już na etapie procesów rekrutacyjnych. Wachlarz jest szeroki, od kart sportowych, pakietów medycznych czy opieki psychologicznej, poprzez organizowanie warsztatów, szkoleń, webinarów o tematyce zdrowotnej. Ważnym jest jednak to, aby w mnogości dostępnych benefitów zadbać o jak najlepsze dopasowanie ich do organizacji, a także komunikację i zaproszenie do korzystania z dostępnych opcji – mówi Paulina Świątkiewicz, HR Business Partner w grupie portali pracy Rocketjobs.pl i Justjoin.it, Patrona kampanii „Bliżej Siebie”.

Potrzebujemy transparentności

Środowisko pracy w obliczu zmian i turbulencji z jakimi mierzymy się na co dzień oczekuje stworzenia warunków bezpiecznego psychologicznie miejsca pracy. Wśród czynników, które w największym stopniu temu sprzyjają̨ w ocenie badanych są: możliwość zadawania pytań dotyczących zmian (78% badanych), otwarta i transparentna komunikacja na temat zmian w firmie (77% badanych) oraz regularne i bieżące informowanie Pracowników w trakcie procesu zmian (77% badanych).

Warto w tym miejscu przywołać inne dane płynące z badania, wskazujące, że zarządzanie zmianą i komunikacja stanowi jednak problem – ponad 40% badanych jest zdania, że zmiany w ich miejscu pracy wprowadzane są bez żadnego przygotowania Pracowników (45% badanych) oraz uznaje, że zmiany wprowadzane są bardzo szybko, przez co samemu trudno się do nich przygotować (42% badanych) i, co ciekawe, częściej ten problem dostrzegają Liderzy niż Pracownicy. Poza tym, prawie 60% badanych nie jest przekonanych, aby zmiany w ich firmie były zawsze szczegółowo komunikowane i wyjaśniane Pracownikom (31% uznaje, że tak nigdy nie jest). W efekcie 48% badanych przyznaje, że czuje się zmęczona ciągłymi zmianami w miejscu pracy.

Partnerem ogólnopolskiego badania „Presja zmian a emocje i zdrowie psychiczne w środowisku pracy” jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Więcej informacji można znaleźć w ogólnodostępnym raporcie, gdzie poza prezentacją pełnych wyników znajdują się także komentarze ekspertów – można pobrać go bezpłatnie na stronie kampanii: Blizejsiebie.info/druga-edycja/raport

Kampania „Bliżej Siebie” została objęta honorowym patronatem: Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Głównego Inspektora Pracy, Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego.

***

„Bliżej Siebie” to ogólnopolska kampania edukacyjno-informacyjna, skupiająca się na temacie zdrowia psychicznego w środowisku pracy, której pomysłodawcą i organizatorem jest Grupa Artemis. Jej druga odsłona, realizowana w 2024 roku, zwraca uwagę na stały element obecnej rzeczywistości, jakim są ciągłe zmiany, a motywem przewodnim czyni zarządzanie zmęczeniem zmianami i emocjami z nimi związanymi. Celem działań kampanii jest wspieranie pracowników i liderów w radzeniu sobie ze stresem, presją, emocjami i wzmacnianie umiejętności adaptacji do zmian i odporności psychicznej.

Kontakt dla mediów:
Anna Patura
a.patura@grupaartemis.pl